Παρασκευή 17 Μαΐου 2013

Κάποτε στην Ελλάδα…

Γράφει: Σταύρος Κουμπιάς
 “Μεγάλες λέξεις δὲ λέγαν πιὰ τίποτα καὶ τὶς πετοῦσαν στοὺς ὀχετούς.”
Τάσος Λειβαδίτης, Συμφωνία ἄρ. 1
Στον Νίκο, στις νέες και στους νέους που σε λίγο θα παλέψουν σκληρά για να συνεχίσουν «να μαθαίνουν γράμματα» και να μπορέσουν να ξαναπούν “μεγάλες λέξεις” χωρίς να ντρέπονται…

Κάποτε στην Ελλάδα συνυπήρχαν και δημιουργούσαν

ο Σεφέρης, ο Ελύτης, ο Ρίτσος, ο Αναγνωστάκης, ο Βάρναλης, ο Σκαρίμπας, ο Σαχτούρης, ο Λειβαδίτης, ο Γκάτσος,

ο Ταχτσής, ο Τσίρκας , η Σωτηρίου, ο Σαμαράκης, ο Βασιλικός, ο Καμπανέλλης, ο Πατρίκιος, ο Κεχαϊδης,

ο Τσιφόρος, ο Μποστ, ο Ψαθάς,ο Σακελλάριος,

ο Κουν, ο Σολωμός, ο Μινωτής, ο Ροντήρης, ο Κακογιάννης, ο Κούνδουρος, ο Τζαβέλλας,

η Παξινού, η Μερκούρη, ο Κατράκης, η Βασιλειάδου, ο Αυλωνίτης, ο Βέγγος, ο Χορν, η Λαμπέτη,

Ο Τσαρούχης, ο Χατζηκυριάκος-Γκίκας, ο Μόραλης, ο Βασιλείου…

ο Βαμβακάρης, ο Τσιτσάνης, ο Παπαϊωάννου, ο Χιώτης, η Νίνου, η Μπέλλου, ο Μπιθικώτσης, ο Καζαντζίδης,

ο Θεοδωράκης, ο Χατζιδάκις, ο Ξαρχάκος, ο Λοϊζος, ο Λεοντής, ο Σαββόπουλος, ο Μαμαγκάκης, ο Χρήστου…

Τότε, ήταν μια πολύ δύσκολη εποχή… Δημοκρατία «κουτσή» και υπό ξένη «προστασία», «εθνικόφρονες» και «μιάσματα», οικονομία κατεστραμμένη από τον πόλεμο, ύπαιθρος σχεδόν χωρίς ελπίδα…

Τότε, μετά την καταστροφή του πολέμου και τον διχασμό του εμφυλίου, η κοινωνία, διαιρεμένη, στέναζε και αγωνιούσε, αλλά βίωνε και την ελπίδα με στήριγμα ένα ισχυρό κίνημα πολιτισμού και προοδευτικής δημιουργίας…

Τότε παρέες απλών ανθρώπων, φτωχών και ηττημένων, σιγοτραγουδούσαν στις ταβέρνες τους «Μοιραίους» και την «Άρνηση» και ένοιωθαν κρυφά, πραγματικά πλούσιοι και νικητές…

Τότε, «νέοι με τα πρησμένα πόδια που τους έλεγαν αλήτες”, στις εξορίες, δίδασκαν και διδάσκονταν την ελληνική γλώσσα και την ιστορία…

Τότε το «μάθε γράμματα» δεν σήμαινε «γίνε πλούσιος»…

Τότε νέοι και νέες μεγάλωναν με το «Ένα παιδί μετράει τ’ άστρα» και ονειρεύονταν «να μάθουν γράμματα», ακούγοντας μαζί ιστορίες για πρόσφατες θυσίες και νίκες…

Τότε, για να «μάθεις γράμματα», έπρεπε συχνά και να εργάζεσαι, επιλέγοντας συνειδητά τον επιστημονικό, επαγγελματικό, κοινωνικό και ιδεολογικό σου «δρόμο»…

Τότε ο Δάσκαλος, γυρνώντας σ’ όλη την Ελλάδα, σχεδόν δεν έφευγε μέσα από το σχολείο (και τότε κακοπληρωμένος)…

Τότε ο αναγκαστικός ξενιτεμός των νέων μάτωνε την «άλλη» Ελλάδα, αλλά συντηρούσε την αξιοπρέπειά της…

Τότε η αλληλεγγύη της γειτονιάς μπορούσε να «γλυκάνει» τις ατομικές δυσκολίες, οικονομικές και άλλες…

Τότε μερικοί, με μεγάλο κόστος, αμφισβητούσαν το δόγμα της ¨Ψωροκώσταινας», μιλώντας για τις πραγματικές δυνατότητές μας…

Τότε, χρονογραφήματα στις εφημερίδες «παρήγαγαν» πολιτική και «δίδασκαν» γλώσσα και ήθος…

Τότε, όπως λέει ο Τάκης Θεοδωρόπουλος, η λέξη «καλλιεργημένος» δεν είχε αντικατασταθεί από την λέξη «κουλτουριάρης»…

Τότε το «αντι-αισθητικό» ενοχλούσε…

Τότε μπορούσαν να ανθίζουν κρίνα της άμμου δίπλα στη θάλασσα…

Τότε ακόμα η Ελλάδα ήταν καθυστερημένη και φτωχή… Ήταν;

*Ο Σταύρος Κουμπιάς είναι καθηγητής στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Τεχνολογίας Υπολογιστών του Πανεπιστημίου Πατρών και πρώην Πρύτανης.

Δεν υπάρχουν σχόλια: